By
ေမာင္တာ Wed, 2014
ေသွ်ာင္ေပစူးကေလးမ်ားကုိေတြ႕ရစဥ္ (ဓာတ္ပံု - ေမာင္တာ)
ရြာဦးေက်ာင္းဆရာေတာ္ေနာက္တြင္ နီေစြးေစြးယြန္းဗ်ပ္ႀကီးမ်ားကို ထမ္းပိုးသူကထမ္းပိုး၊ သပိတ္လြယ္သူကလြယ္ ဆြမ္းခ်ိဳင့္သယ္သူကသယ္ႏွင့္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းသားေလးမ်ား ကပ္လ်က္လိုက္ပါလာၾကသည္။
ဝါက်င့္က်င့္သကၤန္းကို ဝတ္႐ံုထားသည့္ ဘုန္းေတာ္ႀကီး၏ေနာက္မွ လိုက္ပါလာသည့္ ေက်ာင္းသားေလးမ်ား၏ ပံုသဏၭာန္က ျမင္ရသူမ်ားကို အလြန္အ့ံအားသင့္ေစၿပီး ျမင္ေတြ႕ခြင့္ရခဲသည့္ ေက်းလက္ျမင္ကြင္းျဖစ္သည္။
ေသွ်ာင္ေပစူး၊ ဆံရစ္ဝိုင္းေလးမ်ားျဖင့္ ကေလးငယ္တစ္သိုက္က ယြန္းဗ်ပ္ႀကီးမ်ားလြယ္ကာ ရြာထဲဆြမ္းခံထြက္လာသည့္ ျမင္ကြင္းမွာ ေရွးျမန္မာမင္းမ်ားလက္ထက္ ရာဇဝင္ထဲျပန္ေရာက္သြားသလား ေအာက္ေမ့ရေလာက္ေအာင္ ျမန္မာသ႐ုပ္ကို ပီျပင္စြာေဖာ္က်ဴးေနသည္။
ထိုျမင္ကြင္းကို ေရွးေဟာင္းၿမိဳ႕ေတာ္ပုဂံႏွင့္ မိုင္ႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္ကြာေဝးသည့္ စက္စက္ယိုဟု အမည္တြင္ေသာရြာတြင္ ၿပီးခဲ့သည့္ ဩဂုတ္လဆန္းက ျမင္ေတြ႕ခဲ့ရျခင္းျဖစ္သည္။ အိမ္ေျခႏွစ္ရာခန္႔သာရွိေသာ ေက်းရြာငယ္ေလးမွ ကေလးငယ္အခ်ိဳ႕သည္ ျမန္မာ့႐ိုးရာဓေလ့တစ္ခုကို ထိန္းသိမ္းထားၾကသည္။ စက္စက္ယိုေက်းရြာတြင္ ဆံရစ္ဝိုင္း၊ ေသွ်ာင္ေပစူးေလးမ်ားျဖင့္ ကေလးငယ္ဆယ့္ငါးဦးခန္႔ ရိွေနေသးသည္။
ေညာင္ဦးၿမိဳ႕နယ္အတြင္း တည္ရွိေသာ စက္စက္ယိုေက်းရြာသည္ ေညာင္ဦးၿမိဳ႕ႏွင့္ ပုပၸားေတာင္ၾကားတြင္ တည္ရွိသည္။ စက္စက္ယိုေက်းရြာသို႔ ေညာင္ဦးၿမိဳ႕မွ ပုပၸားေတာင္သို႔သြားသည့္ ဗ်တၱပန္းဆက္လမ္းအတိုင္း သြားႏုိင္သည္။ ဗ်တၱပန္းဆက္လမ္းေပၚရွိ ဂ်မ္းလွီးရြာသို႔ေရာက္လွ်င္ ေျမသားလမ္းခြဲေလးအတိုင္း အတြင္းဘက္သို႔ ခ်ိဳးဝင္ရမည္ျဖစ္ၿပီး သံုးမိုင္ခန္႔ဝင္ၿပီးမွ စက္စက္ယိုေက်းရြာသို႔ ေရာက္ႏုိင္သည္။
မိ႐ိုးဖလာေတာင္သူလုပ္ငန္းႏွင့္ ထန္းတက္လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကိုင္ၾကေသာ စက္စက္ယိုရြာသည္ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးအရ ေခ်ာင္က်သည္။ ရြာတြင္ မူလတန္းေက်ာင္းသာရွိၿပီး အလယ္တန္းႏွင့္ အထက္တန္းပညာမ်ား ဆက္လက္သင္ယူႏုိင္ရန္အတြက္ ရြာမွ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူေလးမ်ားသည္ အနီးနားရွိ အျခားရြာစာသင္ေက်ာင္းမ်ားသို႔ ေန႔စဥ္ေျခလ်င္သြားေရာက္ ေက်ာင္းတက္ေနရသည္။
ျမန္မာ့႐ိုးရာ ဆင္ယင္ထံုးဖြဲ႕မႈဓေလ့တစ္ခုျဖစ္သည့္ ဆံရစ္ဝိုင္း၊ ေသွ်ာင္ေပစူးေလးမ်ားကိုေတာ့ စက္စက္ယိုရြာဦးေက်ာင္းဆရာေတာ္ ဦးနာရဒ၏ ထိန္းသိမ္းၾကပ္မတ္မႈႏွင့္အတူ ရြာမွကေလးငယ္အခ်ိဳ႕ ယေန႔တုိင္ အျမတ္တႏိုးထံုးဖြဲ႕ေနၾကဆဲျဖစ္သည္။
‘‘ေရွးကတည္းက ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းသားေတြ ဘယ္လိုေနလဲဆုိတာ သိခ်င္ရင္ ျမန္မာပီပီသသ ကေလးငယ္ေတြကိုၾကည့္ခ်င္ရင္ ဒီလုိပဲကိုးဆုိတာကို သိၾကရေအာင္လုိ႔။ ေရွးအစဥ္အလာကို ပေပ်ာက္သြားမွာေၾကာက္လုိ႔ ရြာက ကေလးေတြစည္း႐ံုးၿပီး ဆံရစ္ဝိုင္းေလးေတြ၊ ေသွ်ာင္ေပစူးေလးေတြ ထားခုိင္းတာ။ ေရွးတုန္းက ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းသားေလးေတြ ဒီလိုပဲဆုိတာကို သိၾကရေအာင္လို႔ ေနာင္လာေနာက္သားေတြကိုျပခ်င္လို႔ ႀကိဳးစားၿပီးေတာ့ကို စည္း႐ံုးထားတာ’’ဟု စက္စက္ယိုရြာ ရြာဦးေက်ာင္းဆရာေတာ္ ဦးနာရဒက ဆံရစ္ဝိုင္း၊ ေသွ်ာင္ေပစူးေလးမ်ား ပေပ်ာက္မသြားေစရန္ ကေလးငယ္မ်ားႏွင့္ ကေလးမိဘမ်ားအား စည္း႐ံုးထိန္းသိမ္းထားသည့္အေၾကာင္းကို ေျပာသည္။
‘‘ေရွးတုန္းကေတာ့ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းသားေတြက ဒီပံုစံအတုိင္းပဲ။ ဆံရစ္ဝိုင္းေလးေတြ၊ ေသွ်ာင္ေပစူးေလးေတြနဲ႔၊ သပိတ္နဲ႔၊ ယြန္းဗ်ပ္ေတာင္းနဲ႔ ရြာထဲဆြမ္းခံလိုက္ရတာ။ ဘုရားပြဲ၊ ေက်ာင္းပြဲလည္း အဲဒီယြန္းဗ်ပ္ေတာင္းေတြနဲ႔ပဲ’’ဟု လိေမၼာ္ေရာင္ယြန္းရည္သုတ္ ႏွီးေတာင္းႀကီးကိုၫႊန္ျပရင္း ဆရာေတာ္က မိန္႔ၾကားသည္။
‘‘ဆံရစ္ဝိုင္းဆုိသည္မွာ အားလံုးသိၾကသည့္အတုိင္း ေရွးက ျမန္မာလံုမငယ္တို႔ ဆင္ယင္ထံုးဖြဲ႕ေလ့ရွိခဲ့ၾကေသာ ဆံပင္ပံုစံတစ္ခုကို ေခၚျခင္းျဖစ္သည္။ နဖူးဆံစမွ ဦးေခါင္းပတ္ပတ္လည္ စက္ဝိုင္းသဏၭာန္ရစ္ထားေသာ ဆံပင္မ်ားကို ေအာက္သို႔အတန္းလိုက္ခ်တာကခ်၊ အေပၚသို႔ စုထံုးဖို႔ လွန္တင္တာကတင္ထားရသည္။ ၾကားတြင္ ဆံပင္ပန္းကံုးေၾကာင္းကေလး ေပၚေနတတ္သည္။ ပန္းကံုးညီမွလွသည္။ ဆံရစ္ဝိုင္းပံုစံမွာ အ႐ိုးရွင္းဆံုးႏွင့္ အေၾကာ့ရွင္းဆံုးျဖစ္ၿပီး ကေလးဆန္ျခင္းကို ျပသသည့္ သေဘာလည္းျဖစ္သည္။ အသက္ေလးငါးႏွစ္သမီးအရြယ္ ဆံပင္စထားသည္ဆုိကတည္းက ဆံရစ္ဝိုင္းပံုကို ထားတတ္ၾကသည္မွာ ေရွးျမန္မာတို႔ဓေလ့ပဲျဖစ္သည္။ ဆယ္ေက်ာ္သက္အရြယ္ေရာက္လွ်င္ေတာ့ ဆံပင္ကိုအုပ္လံုးသိမ္းၿပီး ဆံထံုး၊ ဆံေတာက္ စသျဖင့္ အလွအပအဆင္တန္ဆာေတြ စိတ္ႀကိဳက္ျပဳျပင္ၾကေတာ့သည္’’ဟု ျမန္မာ့ေက်းလက္သ႐ုပ္ေဖာ္ဝတၳဳမ်ား ေရးသားေနသည့္ စာေရးဆရာမခင္ခင္ထူးက ၂၀၀၃ ခုႏွစ္အတြင္းက ထုတ္ေဝေသာ ဆံရစ္ဝိုင္းအမည္ရိွ ဝတၳဳတိုစာအုပ္တစ္အုပ္တြင္ ေရးသားထားသည္။
ကေလးငယ္မ်ား အသက္ငါးႏွစ္အရြယ္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း (သို႔မဟုတ္) စာသင္ေက်ာင္းသို႔ စထားသည့္အခ်ိန္မွစတင္ကာ ဆံရစ္ဝိုင္းခ်န္ေလ့ရွိသည္။ ေယာက်္ားေလးမ်ားတြင္ ေသွ်ာင္ေပစူးဟုေခၚၿပီး မိန္းကေလးငယ္မ်ားတြင္ ဆံရစ္ဝိုင္းဟုေခၚေၾကာင္း ဆရာေတာ္ဦးနာရဒက မိန္႔ၾကားသည္။
‘‘ဆံရစ္ဝိုင္းက ကိုရင္ဝတ္ၿပီးရင္ၿပီးသြားေရာ။ ငါးႏွစ္ေလာက္ကတည္းက ေက်ာင္းအပ္ၿပီး ဆံရစ္ဝိုင္းစခ်န္ရတယ္။ မိဘေရာ၊ သားသမီးေရာက ခ်န္ခ်င္၊ ထားခ်င္မွရတာ။ ေယာက်္ားေလးက်ေတာ့ ရွင္ျပဳ၊ ကိုရင္ဝတ္ရင္ ဆံပင္က ျဖတ္ရတယ္။ မိန္းကေလးကေတာ့ ဆယ့္ေလးငါးႏွစ္အထိ ဆံရစ္ဝိုင္းထားၾကတယ္။ ေနာက္ပုိင္းေတာ့ ဆံပင္ရွည္ထားခ်င္ထား၊ ျဖတ္ခ်င္ျဖတ္ေပါ့။ အခုဒီမွာေတာ့ ဆယ့္ေလးငါးႏွစ္အထိ ဆံရစ္ဝိုင္းထားသူမရွိေတာ့ဘူး’’
ယေန႔ေခတ္တြင္ေတာ့ ဆံရစ္ဝိုင္းထားသူ ေသွ်ာင္ေပစူးထားသူ ကေလးငယ္အေရအတြက္မွာ လက္ခ်ိဳးေရလို႔ရေအာင္ပင္ ေတြ႕ ရ၊ ျမင္ရခဲေနေလၿပီ။ ျမန္မာ့႐ိုးရာဆင္ယင္ထံုးဖြဲ႕မႈတစ္ခုကို ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းထားသည့္ စက္စက္ယိုေက်းရြာႏွင့္အတူ မေကြးတုိင္းေဒသႀကီး ၿမိဳင္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ ေက်းရြာအခ်ိဳ႕ႏွင့္ မႏၲေလးတုိင္းေဒသႀကီး ႏြားထိုးႀကီးၿမိဳ႕နယ္အတြင္းမွ ဆံရစ္ဝိုင္းဟူေသာ ေက်းရြာတြင္သာ ဆံရစ္ဝိုင္းထံုးဖြဲ႕သည့္ ဓေလ့က်န္ရွိေတာ့ေၾကာင္း စံုစမ္းသိရွိရသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတစ္ဝန္း ဆံရစ္ဝိုင္းထားသည့္ ကေလးငယ္မွာ အေရအတြက္အားျဖင့္ အေယာက္တစ္ရာပင္ မျပည့္ခ်င္ေတာ့။
ဆံရစ္ဝိုင္း၊ ေသွ်ာင္ေပစူးထားသည့္ ဓေလ့သည္ ေရွးျမန္မာမင္းမ်ားလက္ထက္ကတည္းက ရွိခဲ့ေသာ ႐ိုးရာဓေလ့တစ္ခုျဖစ္သည္။ ဆံရစ္ဝိုင္း၊ ေသွ်ာင္ေပစူးေလးမ်ားမွတစ္ဆင့္ အသက္အရြယ္လိုက္ ဆံထံုး၊ ေသွ်ာင္ထံုးမ်ား ျဖစ္လာၾကသည္။ ‘‘ေယာက်္ားတုိ႔ဘုန္း လက္႐ံုး၊ မိန္းမတို႔ဘုန္း ဆံထံုး’’ဟူေသာ ဆုိ႐ိုးစကားႏွင့္အညီ ေရွးျမန္မာတုိ႔သည္ ဆံပင္ကို အျမတ္တႏိုးတန္ဖုိးထားထံုးဖြဲ႕ၾကသည္။ ျမန္မာ့႐ိုးရာဆင္ယင္ထံုးဖြဲ႕မႈဆိုင္ရာ ေရးသားထားသည့္ စာအုပ္စာတမ္းမ်ားအရ အသက္အရြယ္အလိုက္ ဆံပင္ထံုးဖြဲ႕မႈမ်ား ကြဲျပားသည္။ ျမန္မာ့႐ိုးရာဓေလ့အရ ကေလးေမြးဖြားၿပီး ခုနစ္ရက္အရြယ္မွစတင္ကာ ေခါင္းေဆးမဂၤလာျပဳလုပ္ၿပီး ေခါင္းတံုးတံုးကာ ဆံပင္ထံုးဖြဲ႕မႈႏွင့္ သက္ဆုိင္ျခင္းမ်ားကို စတင္မိတ္ဆက္ထံုးဖြဲ႕ၾကေတာ့သည္။
အသက္ေလးႏွစ္ခန္႔အရြယ္မွစတင္ကာ ေယာက်္ားေလးမ်ားႏွင့္ မိန္းကေလးမ်ားတြင္ ၾကက္ေတာင္စည္း၊ ဆံရစ္ဝိုင္းကေလးမ်ား ထားၾကသည္။ ထို႔ေနာက္ အသက္ (၁၅၊ ၁၆)ႏွစ္အရြယ္တြင္ မိန္းကေလးမ်ားက ဆံရစ္ဝိုင္းမွ ဆံေတာက္အျဖစ္ထားၾကၿပီး ေယာက်္ားေလးမ်ားက ေသွ်ာင္ထံုးမ်ားျဖစ္လာၾကသည္။ မိန္းကေလးမ်ား အသက္(၁၈)ႏွစ္အရြယ္ခန္႔တြင္ ဆံေတာက္မွ ဆံပင္ကို ဆက္လက္အရွည္ခံကာ အုပ္လံုးသြင္းၿပီး ဆံရစ္ဝိုင္း၊ ဆံေတာက္၊ အုပ္လံုးသိမ္း၊ တစ္ပတ္လွ်ိဳဆံထံုး၊ ႏွစ္ပတ္လွ်ိဳဆံထံုး စသျဖင့္ ျမန္မာမ်ိဳးသမီးမ်ားက ဆံပင္ကို အဆင့္ဆင့္ထံုးဖြဲ႕ၾကသည္ဟု ဆုိသည္။
‘‘အေစာတုိ႔ေလ၊ ရတနာေတြ၊ ေရႊမိုးဃ္းေစြ၍ သေျပမည္ခံ ျပည္ပုဂံဝယ္၊ ႏုိင္ငံက်ယ္ေျပာ၊ ေရွးမင္းေစာတုိ႔၊ မုေနာဇမၺဴ၊ ခံေတာ္မူက (၁)ၿမိတ္ျဖဴ၊ (၂)ၿမိတ္စို႔၊ (၃)သြယ္ညိဳ႕ၿမိတ္လြတ္၊ (၄)ရစ္ပတ္စုလည္း၊ (၅)ေရာ့ရည္းဖြဲ႕၊ (၆)တုမဲ့ေရႊေရာင္တိမ္ေတာင္တက္သတ္’’အစရွိသျဖင့္ ဖြဲ႕ဆိုခဲ့သည့္ အမ်ိဳးသမီးစာဆိုရေဝရွင္ေထြး၏ အန္ခ်င္းအရ ပုဂံေခတ္တြင္ ဆံထံုးထံုးနည္း ၅၅ မ်ိဳးရွိသည္ဟု ဆုိသည္။ သို႔ေသာ္ ကုန္းေဘာင္ေခတ္သို႔ေရာက္ေသာအခါတြင္မူ ဆံထံုးထံုးနည္းမွာ ခုနစ္မ်ိဳးသာ က်န္ေတာ့သည္ဟု ဆုိပါသည္။
ယေန႔အခ်ိန္တြင္မူ ဆံထံုးထံုးသည့္ဓေလ့သည္ အလွဴပြဲ၊ မဂၤလာပြဲမ်ားတို႔တြင္သာ ေတြ႕ရၿပီး ျမန္မာ့႐ိုးရာဆင္ယင္ထံုးဖြဲ႕သည့္ အေလ့အထမ်ား တျဖည္းျဖည္း ေပ်ာက္ကြယ္လာေနသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံအား အဂၤလိပ္တုိ႔သိမ္းပိုက္ၿပီးခ်ိန္မွစ၍ ဆံထံုးထံုးသည့္ဓေလ့ တျဖည္းျဖည္းေမွးမွိန္လာသည္ဟု ဆုိပါသည္။ ဆံရစ္ဝိုင္း၊ ေသွ်ာင္ေပစူးထားသည့္ဓေလ့သည္ ထိုအခ်ိန္မွစတင္ကာ ေမွးမွိန္ေပ်ာက္ကြယ္လာၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံလြတ္လပ္ေရးရၿပီးခ်ိန္တြင္ ကေလးငယ္အမ်ားစုက ဆံရစ္ဝိုင္းအစား ဂ်ပန္ဆံေတာက္မ်ားျဖင့္ ျဖစ္လာၾကသည္ဟု ဆုိသည္။
ၿမိဳ႕ေပၚတြင္ေနထိုင္သည့္ ကေလးငယ္မ်ားၾကားတြင္ ဆံရစ္ဝိုင္းထားသည့္ဓေလ့မွာ လြန္ခဲ့သည့္ႏွစ္မ်ားစြာကတည္းက ေပ်ာက္ကြယ္ခဲ့ၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း ေက်းရြာေဒသမ်ားတြင္မူ လြန္ခဲ့သည့္ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားအထိ ဆံရစ္ဝိုင္းထားသည့္ဓေလ့ ရွင္သန္တည္ရွိေနဆဲျဖစ္ပါသည္။ ပုဂံေဒသရွိ မင္းနန္သူ၊ ဖြားေစာ စသည့္ေက်းရြာမ်ားတြင္ လြန္ခဲ့သည့္ဆယ္ႏွစ္ေက်ာ္အခိ်န္ကအထိ ဆံရစ္ဝိုင္းထားသည့္ ဓေလ့ထြန္းကားခဲ့ေသးသည္ဟု ပုဂံေဒသခံမ်ားကေျပာသည္။
‘‘အခုပုဂံမွာလည္း ဆံရစ္ဝိုင္းေလးေတြ မရွိေတာ့ဘူး။ ေပ်ာက္ကြယ္သြားၿပီ။ ဖြားေစာဘက္မွာ ဆံရစ္ဝိုင္းထားတဲ့ ကေလးတစ္ေယာက္ႏွစ္ေယာက္ေလာက္ ရိွတယ္ၾကားတယ္။ ျမန္မာ့႐ိုးရာဓေလ့ လာေလ့လာတဲ့ ႏုိင္ငံျခားသားေတြကေတာ့ အဲဒီကေလးေလးေတြကို မုန္႔ဖိုးေပးၿပီး ဓာတ္ပံု႐ိုက္ၾကတယ္တဲ့’’ဟု ပုဂံေဒသတြင္ ဆံရစ္ဝိုင္းထားသည့္ဓေလ့ ေပ်ာက္ကြယ္သြားသည့္အေၾကာင္း ပုဂံၿမိဳ႕မွ အမ်ိဳးသားတစ္ဦးက ေျပာသည္။
ယခင္က ရြာလံုးကြၽတ္ ဆံရစ္ဝိုင္းထားခဲ့ေသာ စက္စက္ယိုေက်းရြာတြင္လည္း ယခုအခါတြင္ ဆံရစ္ဝိုင္းထားသည့္ကေလးငယ္ အနည္းငယ္သာက်န္ရွိေတာ့ၿပီး အမ်ားစုမွာ ဆံပင္တိုမ်ားျဖင့္ ျဖစ္ေနၿပီျဖစ္သည္။ ‘‘လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္ကဆုိရင္ တစ္ေယာက္မွ ဆံတုိမရွိဘူး။ အားလံုးက ေသွ်ာင္ေပစူးေတြ၊ ဆံရစ္ဝိုင္းေတြနဲ႔’’ဟု ဆရာေတာ္ဦးနာရဒက ယခင္အေျခအေနကို တမ္းတမ္းတတ ျပန္ေျပာျပသည္။
ေခတ္ကာလေျပာင္းလဲလာသလို အျခားႏုိင္ငံမ်ား၏ ယဥ္ေက်းမႈမ်ား လႊမ္းမိုးလာျခင္းက ဆံရစ္ဝိုင္းထားသည့္ဓေလ့ကို ေပ်ာက္ကြယ္သြားေစသည္ဟု ဆရာေတာ္ကဆုိသည္။ ထို႔အျပင္ ဆံရစ္ဝိုင္းထားရာတြင္ ဆံပင္ႏွင့္ ဦးေခါင္းကို အထူးအခ်ိန္ေပးဂ႐ုစိုက္ရျခင္း၊ ေခါင္းေလွ်ာ္၊ ေခါင္းၿဖီးကဲ့သို႔ ကရိကထမ်ားျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္လည္း ဆံရစ္ဝိုင္းထားလိုသူ မရွိသေလာက္ျဖစ္ေစသည္ဟု ဆုိသည္။
‘‘တီဗီေတြထဲက မေပၚ့တေပၚေတြ၊ မလံု႔တလံုေတြ ဝတ္ၾကစားၾကတယ္။ ေသွ်ာင္ထံုးရယ္လုိ႔၊ ဆံရစ္ဝိုင္းလုိ႔မရွိေတာ့ ဒီက ကေလးေတြကလည္း လုိက္အတုယူခ်င္ၾကတယ္။ ဟိုဇာတ္ကားၾကည့္လိုက္၊ ဒီဇာတ္ကားၾကည့္လုိက္နဲ႔ ဆံရစ္ဝိုင္းရယ္၊ ေယာင္ထံုးရယ္က မရွိေတာ့ ဒီက ကေလးေတြကိုလည္း ဆံရစ္ဝိုင္းထားဖို႔ စည္း႐ံုးရခက္ေနတယ္’’ဟု ဦးနာရဒက မိန္႔ၾကားသည္။
ဆရာေတာ္ဦးနာရဒက သူ၏ေက်ာင္းမွ ဆံရစ္ဝိုင္းထားေသာ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူေလးမ်ားအတြက္ ေခါင္းေလွ်ာ္ရည္၊ အုန္းဆီ၊ ေခါင္းဘီး၊ မွန္ စသည္မ်ားကို လိုေလေသးမရွိ ဝယ္ေပးထားသည္ဟု ဆုိသည္။ သို႔ေသာ္ ဆံရစ္ဝိုင္းမထားသည့္ ေက်ာင္းသားအား ေက်ာင္းတြင္ ေခါင္းၿဖီးခြင့္ပင္မျပဳဟု ဆရာေတာ္ကဆုိသည္။
‘‘ဆံရစ္ဝိုင္းခ်န္ဖို႔ကို ေက်ာင္းသားေတြတင္မကဘူး မိဘကိုလည္း နားလည္သေဘာေပါက္ေအာင္၊ စိတ္ပါဝင္စားလာေအာင္ ေျပာရတယ္။ အုန္းဆီပုလင္းေတြ၊ ဘီးေတြ၊ မွန္ေတြ ဝယ္ထားရတယ္။ ဘလိတ္ဓား၊ အုန္းဆီ၊ ေခါင္းေလွ်ာ္ရည္ဝယ္ေပးရတယ္။ အရင္ကေတာ့ သင္တုန္းဓားေပါ့။ သင္တုန္းဓားကေတာ့ ေပ်ာက္ကြယ္သြားၿပီ။ အခု ဘလိတ္ဓားဝယ္ထားရတယ္။ ကိုယ္ေမြးထားတဲ့ သားသမီးမဟုတ္ေပမယ့္ ဒီေသွ်ာင္ထံုးေလးေတြ ကြယ္သြားမွာစိုးလို႔ ဂ႐ုစိုက္ထားရတယ္’’ဟု ဆရာေတာ္ကမိန္႔ၾကားသည္။
ယခင္က ဆံရစ္ဝိုင္းျဖင့္ လုိက္ဖက္ေသာ ကေလးငယ္တုိ႔၏အလွသည္ စာဆုိပညာရွင္တုိ႔အတြက္ တခမ္းတနား ဖြဲ႕ႏြဲ႕စရာျဖစ္ခဲ့သည္။ ဆရာမခင္ခင္ထူးက မအိမ္ကံဝတၳဳတြင္ ဆံရစ္ဝိုင္းေလးျဖင့္ လွပေနေသာ အသက္(၁၃)ႏွစ္အရြယ္ မအိမ္ကံ၏ အလွအပကို တခမ္းတနားဖြဲ႕ဆိုထားသည္။ ဆံရစ္ဝိုင္း၊ ေသွ်ာင္ေပစူးေလးမ်ားျဖင့္ ကေလးငယ္ဘဝကို ျပန္လည္တမ္းတသည့္ စာေပအဖြဲ႕အႏြဲ႕မ်ား၊ သီခ်င္းမ်ားလည္း ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႕အစည္းတြင္ အမ်ားအျပားေပၚထြက္ခဲ့သည္။
‘‘တိ႔ုငယ္ငယ္တုန္းအရြယ္ ေသွ်ာင္ေပစူးကေလးေတြနဲ႔ကြယ္ ပုဆုိးကိုစလြယ္သိုင္း ရြာဝိုင္းပတ္လည္။ ေျပးလႊားေပ်ာ္ပါးတယ္ သူငယ္ခ်င္းအေပါင္းအေဖာ္မ်ားနဲ႔ ေကာက္႐ိုးပံုေတြၾကား တူပုန္းကစားၾကတယ္’’ ကြယ္လြန္ခဲ့ၿပီျဖစ္သည့္ ေတးသံရွင္ အေကာ္ဒီယံအုန္းေက်ာ္၏ ေသွ်ာင္ေပစူးသီခ်င္းမွာလည္း သူတုိ႔ငယ္စဥ္ဘဝ ဆံရစ္ဝိုင္း၊ ေသွ်ာင္ေပစူးေလးမ်ားျဖင့္ ေဆာ့ကစားခဲ့သည့္အေၾကာင္းကို ျပန္လည္တမ္းတသီဆိုထားျခင္းျဖစ္ၿပီး ယေန႔တိုင္ လူႀကိဳက္မ်ားေနဆဲသီခ်င္းတစ္ပုဒ္အျဖစ္ ရွိေနသည္။
သို႔ေသာ္ မၾကာမီႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္း ျမန္မာ့႐ိုးရာဓေလ့တစ္ခုသည္ ကြယ္ေပ်ာက္သြားေတာ့မည္ျဖစ္သည္။
ဆံရစ္ဝိုင္း၊ ေသွ်ာင္ထံုးအပါအဝင္ မိန္းကေလးမ်ားပန္းပန္သည့္ဓေလ့မွစ၍ ျမန္မာ့႐ိုးရာဝတ္စားဆင္ယင္မႈဓေလ့မ်ား တျဖည္းျဖည္း ေမွးမွိန္ေပ်ာက္ကြယ္လာေနျခင္းသည္ တုိင္းျပည္၏နိမ့္က်သည့္ အေျခအေနမ်ားႏွင့္ မ်ားစြာသက္ဆိုင္သည္ဟု လူထုေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ၿပီးခဲ့သည့္မတ္လအတြင္းက ျပင္ဦးလြင္ၿမိဳ႕တြင္းႏွင့္ အထက္ျမန္မာျပည္မွ စာေရးဆရာမ်ား ေတြ႕ဆံုစဥ္ေျပာၾကားခဲ့သည္။
မႏၲေလးၿမိဳ႕ခံ စာေရးဆရာတစ္ဦးက ျမန္မာ့႐ိုးရာယဥ္ေက်းမႈဓေလ့မ်ား၊ ဆင္ယင္ထံုးဖြဲ႕မႈဓေလ့မ်ား ကြယ္ေပ်ာက္လာေနသည့္အေၾကာင္း ေမးျမန္းရာတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ျပန္လည္ေျဖၾကားသြားျခင္းျဖစ္သည္။
ႏုိင္ငံဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံသားျဖစ္ရသည္ကို ဂုဏ္ယူရသည့္အေျခအေနေရာက္မွ ႏုိင္ငံ၏ယဥ္ေက်းမႈကို ပိုမိုခုိင္မာေအာင္ ထိန္းသိမ္းႏုိင္သည္ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဂ်ပန္ႏွင့္ ကိုရီးယားႏိုင္ငံမ်ားကို ဥပမာေပးကာ ေျပာၾကားသည္။
‘‘ကြၽန္မေျပာခ်င္တာက ဒီလိုပါ။ ေတာင္ကိုရီးယားရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈကို သူတို႔ႏုိင္ငံကိုသာမကဘူး ျပင္ပႏုိင္ငံေတြကိုပါ နည္းနည္းလႊမ္းမိုးလာတဲ့သေဘာရွိတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲ။ ဒီႏိုင္ငံက တုိးတက္တဲ့အခါက်ေတာ့ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ဂုဏ္ယူႏုိင္တဲ့ ႏုိင္ငံတစ္ခုျဖစ္လာတယ္။ ကိုယ့္ယဥ္ေက်းမႈကို ကိုယ္ဂုဏ္ယူဝံ့ႂကြားလာႏုိင္တဲ့ ႏုိင္ငံတစ္ခုျဖစ္တယ္။ အဲဒီေတာ့ ကြၽန္မတို႔ရဲ႕လူငယ္ေတြ ကြၽန္မတို႔ယဥ္ေက်းမႈကို ထိန္းသိမ္းေစခ်င္ရင္ ကြၽန္မတို႔ႏုိင္ငံကို တုိးတက္ေအာင္ လုပ္ရမယ္။ ကြၽန္မတုိ႔ႏုိင္ငံဟာ လူငယ္မ်ား ဂုဏ္ယူႏုိင္ေလာက္တဲ့ ႏုိင္ငံတစ္ခုျဖစ္ေအာင္ ကြၽန္မတုိ႔အားလံုး ဝိုင္းႀကိဳးစားရမယ္’’ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကေျပာသည္။
သူငယ္တန္းမွစတင္ကာ ဆံရစ္ဝိုင္းထားခဲ့သည့္ စက္စက္ယိုေက်းရြာမွ ငါးတန္းေက်ာင္းသား ေမာင္ေဇာ္မ်ိဳးေအာင္က သူ၏ေသွ်ာင္ေပစူးအတြက္ တစ္ပတ္တစ္ႀကိမ္ ေခါင္းေလွ်ာ္ရသည္ဟု ဆုိသည္။ လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ အျခားေက်ာင္းသားမ်ားနည္းတူ ဆံပင္တိုထားလိုၿပီး ဘုန္းႀကီးမွထားခိုင္းသည့္အတြက္သာ ေသွ်ာင္ေပစူးထားရျခင္းျဖစ္သည္ဟု ေျပာသည္။
ဆရာေတာ္ဦးနာရဒကေတာ့ မည္သို႔စည္း႐ံုးသိမ္းသြင္းရသည္ျဖစ္ေစ သူ႔ေက်ာင္းတြင္ ဆံရစ္ဝိုင္းမ်ားကို ယေန႔အထိတုိင္ ထိန္းသိမ္းထားႏုိင္သည္ကို ဂုဏ္ယူမဆံုးျဖစ္ေနသည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ဆီးဂိမ္းမတိုင္မီကလည္း ျမန္မာ့႐ိုးရာဓေလ့ ကေလးစ႐ိုက္အတြက္ သူ၏ေက်ာင္းမွ ေသွ်ာင္ေပစူးႏွင့္ ေက်ာင္းသားေလးမ်ားကိုပင္ လာေရာက္႐ုပ္ရွင္႐ိုက္ကူးသြားသည္ဟု ဆရာေတာ္ကမိန္႔သည္။
‘‘အခုေတာ့ ဆံရစ္ဝိုင္းထားတဲ့သူေလးေတြကို ေျပာရတယ္။ ဒါက ျမန္မာ့ဓေလ့ ဒါကိုဂုဏ္ယူၾကဖို႔ စည္း႐ံုးရ၊ ေျပာထားရတယ္။ ေနာက္ပိုင္းေတာ့ ဘယ္လိုျဖစ္မယ္မသိဘူး။ ငါ့လက္ထက္ေတာ့ ဒါေလးေတြ မေပ်ာက္ပ်က္ရဘူးဆိုတဲ့သေဘာနဲ႔ ထိန္းသိမ္းေနမွာပဲ’’
ေမာင္တာ Wed, 2014
ေသွ်ာင္ေပစူးကေလးမ်ားကုိေတြ႕ရစဥ္ (ဓာတ္ပံု - ေမာင္တာ)
ရြာဦးေက်ာင္းဆရာေတာ္ေနာက္တြင္ နီေစြးေစြးယြန္းဗ်ပ္ႀကီးမ်ားကို ထမ္းပိုးသူကထမ္းပိုး၊ သပိတ္လြယ္သူကလြယ္ ဆြမ္းခ်ိဳင့္သယ္သူကသယ္ႏွင့္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းသားေလးမ်ား ကပ္လ်က္လိုက္ပါလာၾကသည္။
ဝါက်င့္က်င့္သကၤန္းကို ဝတ္႐ံုထားသည့္ ဘုန္းေတာ္ႀကီး၏ေနာက္မွ လိုက္ပါလာသည့္ ေက်ာင္းသားေလးမ်ား၏ ပံုသဏၭာန္က ျမင္ရသူမ်ားကို အလြန္အ့ံအားသင့္ေစၿပီး ျမင္ေတြ႕ခြင့္ရခဲသည့္ ေက်းလက္ျမင္ကြင္းျဖစ္သည္။
ေသွ်ာင္ေပစူး၊ ဆံရစ္ဝိုင္းေလးမ်ားျဖင့္ ကေလးငယ္တစ္သိုက္က ယြန္းဗ်ပ္ႀကီးမ်ားလြယ္ကာ ရြာထဲဆြမ္းခံထြက္လာသည့္ ျမင္ကြင္းမွာ ေရွးျမန္မာမင္းမ်ားလက္ထက္ ရာဇဝင္ထဲျပန္ေရာက္သြားသလား ေအာက္ေမ့ရေလာက္ေအာင္ ျမန္မာသ႐ုပ္ကို ပီျပင္စြာေဖာ္က်ဴးေနသည္။
ထိုျမင္ကြင္းကို ေရွးေဟာင္းၿမိဳ႕ေတာ္ပုဂံႏွင့္ မိုင္ႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္ကြာေဝးသည့္ စက္စက္ယိုဟု အမည္တြင္ေသာရြာတြင္ ၿပီးခဲ့သည့္ ဩဂုတ္လဆန္းက ျမင္ေတြ႕ခဲ့ရျခင္းျဖစ္သည္။ အိမ္ေျခႏွစ္ရာခန္႔သာရွိေသာ ေက်းရြာငယ္ေလးမွ ကေလးငယ္အခ်ိဳ႕သည္ ျမန္မာ့႐ိုးရာဓေလ့တစ္ခုကို ထိန္းသိမ္းထားၾကသည္။ စက္စက္ယိုေက်းရြာတြင္ ဆံရစ္ဝိုင္း၊ ေသွ်ာင္ေပစူးေလးမ်ားျဖင့္ ကေလးငယ္ဆယ့္ငါးဦးခန္႔ ရိွေနေသးသည္။
ေညာင္ဦးၿမိဳ႕နယ္အတြင္း တည္ရွိေသာ စက္စက္ယိုေက်းရြာသည္ ေညာင္ဦးၿမိဳ႕ႏွင့္ ပုပၸားေတာင္ၾကားတြင္ တည္ရွိသည္။ စက္စက္ယိုေက်းရြာသို႔ ေညာင္ဦးၿမိဳ႕မွ ပုပၸားေတာင္သို႔သြားသည့္ ဗ်တၱပန္းဆက္လမ္းအတိုင္း သြားႏုိင္သည္။ ဗ်တၱပန္းဆက္လမ္းေပၚရွိ ဂ်မ္းလွီးရြာသို႔ေရာက္လွ်င္ ေျမသားလမ္းခြဲေလးအတိုင္း အတြင္းဘက္သို႔ ခ်ိဳးဝင္ရမည္ျဖစ္ၿပီး သံုးမိုင္ခန္႔ဝင္ၿပီးမွ စက္စက္ယိုေက်းရြာသို႔ ေရာက္ႏုိင္သည္။
မိ႐ိုးဖလာေတာင္သူလုပ္ငန္းႏွင့္ ထန္းတက္လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကိုင္ၾကေသာ စက္စက္ယိုရြာသည္ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးအရ ေခ်ာင္က်သည္။ ရြာတြင္ မူလတန္းေက်ာင္းသာရွိၿပီး အလယ္တန္းႏွင့္ အထက္တန္းပညာမ်ား ဆက္လက္သင္ယူႏုိင္ရန္အတြက္ ရြာမွ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူေလးမ်ားသည္ အနီးနားရွိ အျခားရြာစာသင္ေက်ာင္းမ်ားသို႔ ေန႔စဥ္ေျခလ်င္သြားေရာက္ ေက်ာင္းတက္ေနရသည္။
ျမန္မာ့႐ိုးရာ ဆင္ယင္ထံုးဖြဲ႕မႈဓေလ့တစ္ခုျဖစ္သည့္ ဆံရစ္ဝိုင္း၊ ေသွ်ာင္ေပစူးေလးမ်ားကိုေတာ့ စက္စက္ယိုရြာဦးေက်ာင္းဆရာေတာ္ ဦးနာရဒ၏ ထိန္းသိမ္းၾကပ္မတ္မႈႏွင့္အတူ ရြာမွကေလးငယ္အခ်ိဳ႕ ယေန႔တုိင္ အျမတ္တႏိုးထံုးဖြဲ႕ေနၾကဆဲျဖစ္သည္။
‘‘ေရွးကတည္းက ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းသားေတြ ဘယ္လိုေနလဲဆုိတာ သိခ်င္ရင္ ျမန္မာပီပီသသ ကေလးငယ္ေတြကိုၾကည့္ခ်င္ရင္ ဒီလုိပဲကိုးဆုိတာကို သိၾကရေအာင္လုိ႔။ ေရွးအစဥ္အလာကို ပေပ်ာက္သြားမွာေၾကာက္လုိ႔ ရြာက ကေလးေတြစည္း႐ံုးၿပီး ဆံရစ္ဝိုင္းေလးေတြ၊ ေသွ်ာင္ေပစူးေလးေတြ ထားခုိင္းတာ။ ေရွးတုန္းက ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းသားေလးေတြ ဒီလိုပဲဆုိတာကို သိၾကရေအာင္လို႔ ေနာင္လာေနာက္သားေတြကိုျပခ်င္လို႔ ႀကိဳးစားၿပီးေတာ့ကို စည္း႐ံုးထားတာ’’ဟု စက္စက္ယိုရြာ ရြာဦးေက်ာင္းဆရာေတာ္ ဦးနာရဒက ဆံရစ္ဝိုင္း၊ ေသွ်ာင္ေပစူးေလးမ်ား ပေပ်ာက္မသြားေစရန္ ကေလးငယ္မ်ားႏွင့္ ကေလးမိဘမ်ားအား စည္း႐ံုးထိန္းသိမ္းထားသည့္အေၾကာင္းကို ေျပာသည္။
‘‘ေရွးတုန္းကေတာ့ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းသားေတြက ဒီပံုစံအတုိင္းပဲ။ ဆံရစ္ဝိုင္းေလးေတြ၊ ေသွ်ာင္ေပစူးေလးေတြနဲ႔၊ သပိတ္နဲ႔၊ ယြန္းဗ်ပ္ေတာင္းနဲ႔ ရြာထဲဆြမ္းခံလိုက္ရတာ။ ဘုရားပြဲ၊ ေက်ာင္းပြဲလည္း အဲဒီယြန္းဗ်ပ္ေတာင္းေတြနဲ႔ပဲ’’ဟု လိေမၼာ္ေရာင္ယြန္းရည္သုတ္ ႏွီးေတာင္းႀကီးကိုၫႊန္ျပရင္း ဆရာေတာ္က မိန္႔ၾကားသည္။
‘‘ဆံရစ္ဝိုင္းဆုိသည္မွာ အားလံုးသိၾကသည့္အတုိင္း ေရွးက ျမန္မာလံုမငယ္တို႔ ဆင္ယင္ထံုးဖြဲ႕ေလ့ရွိခဲ့ၾကေသာ ဆံပင္ပံုစံတစ္ခုကို ေခၚျခင္းျဖစ္သည္။ နဖူးဆံစမွ ဦးေခါင္းပတ္ပတ္လည္ စက္ဝိုင္းသဏၭာန္ရစ္ထားေသာ ဆံပင္မ်ားကို ေအာက္သို႔အတန္းလိုက္ခ်တာကခ်၊ အေပၚသို႔ စုထံုးဖို႔ လွန္တင္တာကတင္ထားရသည္။ ၾကားတြင္ ဆံပင္ပန္းကံုးေၾကာင္းကေလး ေပၚေနတတ္သည္။ ပန္းကံုးညီမွလွသည္။ ဆံရစ္ဝိုင္းပံုစံမွာ အ႐ိုးရွင္းဆံုးႏွင့္ အေၾကာ့ရွင္းဆံုးျဖစ္ၿပီး ကေလးဆန္ျခင္းကို ျပသသည့္ သေဘာလည္းျဖစ္သည္။ အသက္ေလးငါးႏွစ္သမီးအရြယ္ ဆံပင္စထားသည္ဆုိကတည္းက ဆံရစ္ဝိုင္းပံုကို ထားတတ္ၾကသည္မွာ ေရွးျမန္မာတို႔ဓေလ့ပဲျဖစ္သည္။ ဆယ္ေက်ာ္သက္အရြယ္ေရာက္လွ်င္ေတာ့ ဆံပင္ကိုအုပ္လံုးသိမ္းၿပီး ဆံထံုး၊ ဆံေတာက္ စသျဖင့္ အလွအပအဆင္တန္ဆာေတြ စိတ္ႀကိဳက္ျပဳျပင္ၾကေတာ့သည္’’ဟု ျမန္မာ့ေက်းလက္သ႐ုပ္ေဖာ္ဝတၳဳမ်ား ေရးသားေနသည့္ စာေရးဆရာမခင္ခင္ထူးက ၂၀၀၃ ခုႏွစ္အတြင္းက ထုတ္ေဝေသာ ဆံရစ္ဝိုင္းအမည္ရိွ ဝတၳဳတိုစာအုပ္တစ္အုပ္တြင္ ေရးသားထားသည္။
ကေလးငယ္မ်ား အသက္ငါးႏွစ္အရြယ္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း (သို႔မဟုတ္) စာသင္ေက်ာင္းသို႔ စထားသည့္အခ်ိန္မွစတင္ကာ ဆံရစ္ဝိုင္းခ်န္ေလ့ရွိသည္။ ေယာက်္ားေလးမ်ားတြင္ ေသွ်ာင္ေပစူးဟုေခၚၿပီး မိန္းကေလးငယ္မ်ားတြင္ ဆံရစ္ဝိုင္းဟုေခၚေၾကာင္း ဆရာေတာ္ဦးနာရဒက မိန္႔ၾကားသည္။
‘‘ဆံရစ္ဝိုင္းက ကိုရင္ဝတ္ၿပီးရင္ၿပီးသြားေရာ။ ငါးႏွစ္ေလာက္ကတည္းက ေက်ာင္းအပ္ၿပီး ဆံရစ္ဝိုင္းစခ်န္ရတယ္။ မိဘေရာ၊ သားသမီးေရာက ခ်န္ခ်င္၊ ထားခ်င္မွရတာ။ ေယာက်္ားေလးက်ေတာ့ ရွင္ျပဳ၊ ကိုရင္ဝတ္ရင္ ဆံပင္က ျဖတ္ရတယ္။ မိန္းကေလးကေတာ့ ဆယ့္ေလးငါးႏွစ္အထိ ဆံရစ္ဝိုင္းထားၾကတယ္။ ေနာက္ပုိင္းေတာ့ ဆံပင္ရွည္ထားခ်င္ထား၊ ျဖတ္ခ်င္ျဖတ္ေပါ့။ အခုဒီမွာေတာ့ ဆယ့္ေလးငါးႏွစ္အထိ ဆံရစ္ဝိုင္းထားသူမရွိေတာ့ဘူး’’
ယေန႔ေခတ္တြင္ေတာ့ ဆံရစ္ဝိုင္းထားသူ ေသွ်ာင္ေပစူးထားသူ ကေလးငယ္အေရအတြက္မွာ လက္ခ်ိဳးေရလို႔ရေအာင္ပင္ ေတြ႕ ရ၊ ျမင္ရခဲေနေလၿပီ။ ျမန္မာ့႐ိုးရာဆင္ယင္ထံုးဖြဲ႕မႈတစ္ခုကို ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းထားသည့္ စက္စက္ယိုေက်းရြာႏွင့္အတူ မေကြးတုိင္းေဒသႀကီး ၿမိဳင္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ ေက်းရြာအခ်ိဳ႕ႏွင့္ မႏၲေလးတုိင္းေဒသႀကီး ႏြားထိုးႀကီးၿမိဳ႕နယ္အတြင္းမွ ဆံရစ္ဝိုင္းဟူေသာ ေက်းရြာတြင္သာ ဆံရစ္ဝိုင္းထံုးဖြဲ႕သည့္ ဓေလ့က်န္ရွိေတာ့ေၾကာင္း စံုစမ္းသိရွိရသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတစ္ဝန္း ဆံရစ္ဝိုင္းထားသည့္ ကေလးငယ္မွာ အေရအတြက္အားျဖင့္ အေယာက္တစ္ရာပင္ မျပည့္ခ်င္ေတာ့။
ဆံရစ္ဝိုင္း၊ ေသွ်ာင္ေပစူးထားသည့္ ဓေလ့သည္ ေရွးျမန္မာမင္းမ်ားလက္ထက္ကတည္းက ရွိခဲ့ေသာ ႐ိုးရာဓေလ့တစ္ခုျဖစ္သည္။ ဆံရစ္ဝိုင္း၊ ေသွ်ာင္ေပစူးေလးမ်ားမွတစ္ဆင့္ အသက္အရြယ္လိုက္ ဆံထံုး၊ ေသွ်ာင္ထံုးမ်ား ျဖစ္လာၾကသည္။ ‘‘ေယာက်္ားတုိ႔ဘုန္း လက္႐ံုး၊ မိန္းမတို႔ဘုန္း ဆံထံုး’’ဟူေသာ ဆုိ႐ိုးစကားႏွင့္အညီ ေရွးျမန္မာတုိ႔သည္ ဆံပင္ကို အျမတ္တႏိုးတန္ဖုိးထားထံုးဖြဲ႕ၾကသည္။ ျမန္မာ့႐ိုးရာဆင္ယင္ထံုးဖြဲ႕မႈဆိုင္ရာ ေရးသားထားသည့္ စာအုပ္စာတမ္းမ်ားအရ အသက္အရြယ္အလိုက္ ဆံပင္ထံုးဖြဲ႕မႈမ်ား ကြဲျပားသည္။ ျမန္မာ့႐ိုးရာဓေလ့အရ ကေလးေမြးဖြားၿပီး ခုနစ္ရက္အရြယ္မွစတင္ကာ ေခါင္းေဆးမဂၤလာျပဳလုပ္ၿပီး ေခါင္းတံုးတံုးကာ ဆံပင္ထံုးဖြဲ႕မႈႏွင့္ သက္ဆုိင္ျခင္းမ်ားကို စတင္မိတ္ဆက္ထံုးဖြဲ႕ၾကေတာ့သည္။
အသက္ေလးႏွစ္ခန္႔အရြယ္မွစတင္ကာ ေယာက်္ားေလးမ်ားႏွင့္ မိန္းကေလးမ်ားတြင္ ၾကက္ေတာင္စည္း၊ ဆံရစ္ဝိုင္းကေလးမ်ား ထားၾကသည္။ ထို႔ေနာက္ အသက္ (၁၅၊ ၁၆)ႏွစ္အရြယ္တြင္ မိန္းကေလးမ်ားက ဆံရစ္ဝိုင္းမွ ဆံေတာက္အျဖစ္ထားၾကၿပီး ေယာက်္ားေလးမ်ားက ေသွ်ာင္ထံုးမ်ားျဖစ္လာၾကသည္။ မိန္းကေလးမ်ား အသက္(၁၈)ႏွစ္အရြယ္ခန္႔တြင္ ဆံေတာက္မွ ဆံပင္ကို ဆက္လက္အရွည္ခံကာ အုပ္လံုးသြင္းၿပီး ဆံရစ္ဝိုင္း၊ ဆံေတာက္၊ အုပ္လံုးသိမ္း၊ တစ္ပတ္လွ်ိဳဆံထံုး၊ ႏွစ္ပတ္လွ်ိဳဆံထံုး စသျဖင့္ ျမန္မာမ်ိဳးသမီးမ်ားက ဆံပင္ကို အဆင့္ဆင့္ထံုးဖြဲ႕ၾကသည္ဟု ဆုိသည္။
‘‘အေစာတုိ႔ေလ၊ ရတနာေတြ၊ ေရႊမိုးဃ္းေစြ၍ သေျပမည္ခံ ျပည္ပုဂံဝယ္၊ ႏုိင္ငံက်ယ္ေျပာ၊ ေရွးမင္းေစာတုိ႔၊ မုေနာဇမၺဴ၊ ခံေတာ္မူက (၁)ၿမိတ္ျဖဴ၊ (၂)ၿမိတ္စို႔၊ (၃)သြယ္ညိဳ႕ၿမိတ္လြတ္၊ (၄)ရစ္ပတ္စုလည္း၊ (၅)ေရာ့ရည္းဖြဲ႕၊ (၆)တုမဲ့ေရႊေရာင္တိမ္ေတာင္တက္သတ္’’အစရွိသျဖင့္ ဖြဲ႕ဆိုခဲ့သည့္ အမ်ိဳးသမီးစာဆိုရေဝရွင္ေထြး၏ အန္ခ်င္းအရ ပုဂံေခတ္တြင္ ဆံထံုးထံုးနည္း ၅၅ မ်ိဳးရွိသည္ဟု ဆုိသည္။ သို႔ေသာ္ ကုန္းေဘာင္ေခတ္သို႔ေရာက္ေသာအခါတြင္မူ ဆံထံုးထံုးနည္းမွာ ခုနစ္မ်ိဳးသာ က်န္ေတာ့သည္ဟု ဆုိပါသည္။
ယေန႔အခ်ိန္တြင္မူ ဆံထံုးထံုးသည့္ဓေလ့သည္ အလွဴပြဲ၊ မဂၤလာပြဲမ်ားတို႔တြင္သာ ေတြ႕ရၿပီး ျမန္မာ့႐ိုးရာဆင္ယင္ထံုးဖြဲ႕သည့္ အေလ့အထမ်ား တျဖည္းျဖည္း ေပ်ာက္ကြယ္လာေနသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံအား အဂၤလိပ္တုိ႔သိမ္းပိုက္ၿပီးခ်ိန္မွစ၍ ဆံထံုးထံုးသည့္ဓေလ့ တျဖည္းျဖည္းေမွးမွိန္လာသည္ဟု ဆုိပါသည္။ ဆံရစ္ဝိုင္း၊ ေသွ်ာင္ေပစူးထားသည့္ဓေလ့သည္ ထိုအခ်ိန္မွစတင္ကာ ေမွးမွိန္ေပ်ာက္ကြယ္လာၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံလြတ္လပ္ေရးရၿပီးခ်ိန္တြင္ ကေလးငယ္အမ်ားစုက ဆံရစ္ဝိုင္းအစား ဂ်ပန္ဆံေတာက္မ်ားျဖင့္ ျဖစ္လာၾကသည္ဟု ဆုိသည္။
ၿမိဳ႕ေပၚတြင္ေနထိုင္သည့္ ကေလးငယ္မ်ားၾကားတြင္ ဆံရစ္ဝိုင္းထားသည့္ဓေလ့မွာ လြန္ခဲ့သည့္ႏွစ္မ်ားစြာကတည္းက ေပ်ာက္ကြယ္ခဲ့ၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း ေက်းရြာေဒသမ်ားတြင္မူ လြန္ခဲ့သည့္ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားအထိ ဆံရစ္ဝိုင္းထားသည့္ဓေလ့ ရွင္သန္တည္ရွိေနဆဲျဖစ္ပါသည္။ ပုဂံေဒသရွိ မင္းနန္သူ၊ ဖြားေစာ စသည့္ေက်းရြာမ်ားတြင္ လြန္ခဲ့သည့္ဆယ္ႏွစ္ေက်ာ္အခိ်န္ကအထိ ဆံရစ္ဝိုင္းထားသည့္ ဓေလ့ထြန္းကားခဲ့ေသးသည္ဟု ပုဂံေဒသခံမ်ားကေျပာသည္။
‘‘အခုပုဂံမွာလည္း ဆံရစ္ဝိုင္းေလးေတြ မရွိေတာ့ဘူး။ ေပ်ာက္ကြယ္သြားၿပီ။ ဖြားေစာဘက္မွာ ဆံရစ္ဝိုင္းထားတဲ့ ကေလးတစ္ေယာက္ႏွစ္ေယာက္ေလာက္ ရိွတယ္ၾကားတယ္။ ျမန္မာ့႐ိုးရာဓေလ့ လာေလ့လာတဲ့ ႏုိင္ငံျခားသားေတြကေတာ့ အဲဒီကေလးေလးေတြကို မုန္႔ဖိုးေပးၿပီး ဓာတ္ပံု႐ိုက္ၾကတယ္တဲ့’’ဟု ပုဂံေဒသတြင္ ဆံရစ္ဝိုင္းထားသည့္ဓေလ့ ေပ်ာက္ကြယ္သြားသည့္အေၾကာင္း ပုဂံၿမိဳ႕မွ အမ်ိဳးသားတစ္ဦးက ေျပာသည္။
ယခင္က ရြာလံုးကြၽတ္ ဆံရစ္ဝိုင္းထားခဲ့ေသာ စက္စက္ယိုေက်းရြာတြင္လည္း ယခုအခါတြင္ ဆံရစ္ဝိုင္းထားသည့္ကေလးငယ္ အနည္းငယ္သာက်န္ရွိေတာ့ၿပီး အမ်ားစုမွာ ဆံပင္တိုမ်ားျဖင့္ ျဖစ္ေနၿပီျဖစ္သည္။ ‘‘လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္ကဆုိရင္ တစ္ေယာက္မွ ဆံတုိမရွိဘူး။ အားလံုးက ေသွ်ာင္ေပစူးေတြ၊ ဆံရစ္ဝိုင္းေတြနဲ႔’’ဟု ဆရာေတာ္ဦးနာရဒက ယခင္အေျခအေနကို တမ္းတမ္းတတ ျပန္ေျပာျပသည္။
ေခတ္ကာလေျပာင္းလဲလာသလို အျခားႏုိင္ငံမ်ား၏ ယဥ္ေက်းမႈမ်ား လႊမ္းမိုးလာျခင္းက ဆံရစ္ဝိုင္းထားသည့္ဓေလ့ကို ေပ်ာက္ကြယ္သြားေစသည္ဟု ဆရာေတာ္ကဆုိသည္။ ထို႔အျပင္ ဆံရစ္ဝိုင္းထားရာတြင္ ဆံပင္ႏွင့္ ဦးေခါင္းကို အထူးအခ်ိန္ေပးဂ႐ုစိုက္ရျခင္း၊ ေခါင္းေလွ်ာ္၊ ေခါင္းၿဖီးကဲ့သို႔ ကရိကထမ်ားျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္လည္း ဆံရစ္ဝိုင္းထားလိုသူ မရွိသေလာက္ျဖစ္ေစသည္ဟု ဆုိသည္။
‘‘တီဗီေတြထဲက မေပၚ့တေပၚေတြ၊ မလံု႔တလံုေတြ ဝတ္ၾကစားၾကတယ္။ ေသွ်ာင္ထံုးရယ္လုိ႔၊ ဆံရစ္ဝိုင္းလုိ႔မရွိေတာ့ ဒီက ကေလးေတြကလည္း လုိက္အတုယူခ်င္ၾကတယ္။ ဟိုဇာတ္ကားၾကည့္လိုက္၊ ဒီဇာတ္ကားၾကည့္လုိက္နဲ႔ ဆံရစ္ဝိုင္းရယ္၊ ေယာင္ထံုးရယ္က မရွိေတာ့ ဒီက ကေလးေတြကိုလည္း ဆံရစ္ဝိုင္းထားဖို႔ စည္း႐ံုးရခက္ေနတယ္’’ဟု ဦးနာရဒက မိန္႔ၾကားသည္။
ဆရာေတာ္ဦးနာရဒက သူ၏ေက်ာင္းမွ ဆံရစ္ဝိုင္းထားေသာ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူေလးမ်ားအတြက္ ေခါင္းေလွ်ာ္ရည္၊ အုန္းဆီ၊ ေခါင္းဘီး၊ မွန္ စသည္မ်ားကို လိုေလေသးမရွိ ဝယ္ေပးထားသည္ဟု ဆုိသည္။ သို႔ေသာ္ ဆံရစ္ဝိုင္းမထားသည့္ ေက်ာင္းသားအား ေက်ာင္းတြင္ ေခါင္းၿဖီးခြင့္ပင္မျပဳဟု ဆရာေတာ္ကဆုိသည္။
‘‘ဆံရစ္ဝိုင္းခ်န္ဖို႔ကို ေက်ာင္းသားေတြတင္မကဘူး မိဘကိုလည္း နားလည္သေဘာေပါက္ေအာင္၊ စိတ္ပါဝင္စားလာေအာင္ ေျပာရတယ္။ အုန္းဆီပုလင္းေတြ၊ ဘီးေတြ၊ မွန္ေတြ ဝယ္ထားရတယ္။ ဘလိတ္ဓား၊ အုန္းဆီ၊ ေခါင္းေလွ်ာ္ရည္ဝယ္ေပးရတယ္။ အရင္ကေတာ့ သင္တုန္းဓားေပါ့။ သင္တုန္းဓားကေတာ့ ေပ်ာက္ကြယ္သြားၿပီ။ အခု ဘလိတ္ဓားဝယ္ထားရတယ္။ ကိုယ္ေမြးထားတဲ့ သားသမီးမဟုတ္ေပမယ့္ ဒီေသွ်ာင္ထံုးေလးေတြ ကြယ္သြားမွာစိုးလို႔ ဂ႐ုစိုက္ထားရတယ္’’ဟု ဆရာေတာ္ကမိန္႔ၾကားသည္။
ယခင္က ဆံရစ္ဝိုင္းျဖင့္ လုိက္ဖက္ေသာ ကေလးငယ္တုိ႔၏အလွသည္ စာဆုိပညာရွင္တုိ႔အတြက္ တခမ္းတနား ဖြဲ႕ႏြဲ႕စရာျဖစ္ခဲ့သည္။ ဆရာမခင္ခင္ထူးက မအိမ္ကံဝတၳဳတြင္ ဆံရစ္ဝိုင္းေလးျဖင့္ လွပေနေသာ အသက္(၁၃)ႏွစ္အရြယ္ မအိမ္ကံ၏ အလွအပကို တခမ္းတနားဖြဲ႕ဆိုထားသည္။ ဆံရစ္ဝိုင္း၊ ေသွ်ာင္ေပစူးေလးမ်ားျဖင့္ ကေလးငယ္ဘဝကို ျပန္လည္တမ္းတသည့္ စာေပအဖြဲ႕အႏြဲ႕မ်ား၊ သီခ်င္းမ်ားလည္း ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႕အစည္းတြင္ အမ်ားအျပားေပၚထြက္ခဲ့သည္။
‘‘တိ႔ုငယ္ငယ္တုန္းအရြယ္ ေသွ်ာင္ေပစူးကေလးေတြနဲ႔ကြယ္ ပုဆုိးကိုစလြယ္သိုင္း ရြာဝိုင္းပတ္လည္။ ေျပးလႊားေပ်ာ္ပါးတယ္ သူငယ္ခ်င္းအေပါင္းအေဖာ္မ်ားနဲ႔ ေကာက္႐ိုးပံုေတြၾကား တူပုန္းကစားၾကတယ္’’ ကြယ္လြန္ခဲ့ၿပီျဖစ္သည့္ ေတးသံရွင္ အေကာ္ဒီယံအုန္းေက်ာ္၏ ေသွ်ာင္ေပစူးသီခ်င္းမွာလည္း သူတုိ႔ငယ္စဥ္ဘဝ ဆံရစ္ဝိုင္း၊ ေသွ်ာင္ေပစူးေလးမ်ားျဖင့္ ေဆာ့ကစားခဲ့သည့္အေၾကာင္းကို ျပန္လည္တမ္းတသီဆိုထားျခင္းျဖစ္ၿပီး ယေန႔တိုင္ လူႀကိဳက္မ်ားေနဆဲသီခ်င္းတစ္ပုဒ္အျဖစ္ ရွိေနသည္။
သို႔ေသာ္ မၾကာမီႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္း ျမန္မာ့႐ိုးရာဓေလ့တစ္ခုသည္ ကြယ္ေပ်ာက္သြားေတာ့မည္ျဖစ္သည္။
ဆံရစ္ဝိုင္း၊ ေသွ်ာင္ထံုးအပါအဝင္ မိန္းကေလးမ်ားပန္းပန္သည့္ဓေလ့မွစ၍ ျမန္မာ့႐ိုးရာဝတ္စားဆင္ယင္မႈဓေလ့မ်ား တျဖည္းျဖည္း ေမွးမွိန္ေပ်ာက္ကြယ္လာေနျခင္းသည္ တုိင္းျပည္၏နိမ့္က်သည့္ အေျခအေနမ်ားႏွင့္ မ်ားစြာသက္ဆိုင္သည္ဟု လူထုေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ၿပီးခဲ့သည့္မတ္လအတြင္းက ျပင္ဦးလြင္ၿမိဳ႕တြင္းႏွင့္ အထက္ျမန္မာျပည္မွ စာေရးဆရာမ်ား ေတြ႕ဆံုစဥ္ေျပာၾကားခဲ့သည္။
မႏၲေလးၿမိဳ႕ခံ စာေရးဆရာတစ္ဦးက ျမန္မာ့႐ိုးရာယဥ္ေက်းမႈဓေလ့မ်ား၊ ဆင္ယင္ထံုးဖြဲ႕မႈဓေလ့မ်ား ကြယ္ေပ်ာက္လာေနသည့္အေၾကာင္း ေမးျမန္းရာတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ျပန္လည္ေျဖၾကားသြားျခင္းျဖစ္သည္။
ႏုိင္ငံဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံသားျဖစ္ရသည္ကို ဂုဏ္ယူရသည့္အေျခအေနေရာက္မွ ႏုိင္ငံ၏ယဥ္ေက်းမႈကို ပိုမိုခုိင္မာေအာင္ ထိန္းသိမ္းႏုိင္သည္ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဂ်ပန္ႏွင့္ ကိုရီးယားႏိုင္ငံမ်ားကို ဥပမာေပးကာ ေျပာၾကားသည္။
‘‘ကြၽန္မေျပာခ်င္တာက ဒီလိုပါ။ ေတာင္ကိုရီးယားရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈကို သူတို႔ႏုိင္ငံကိုသာမကဘူး ျပင္ပႏုိင္ငံေတြကိုပါ နည္းနည္းလႊမ္းမိုးလာတဲ့သေဘာရွိတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲ။ ဒီႏိုင္ငံက တုိးတက္တဲ့အခါက်ေတာ့ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ဂုဏ္ယူႏုိင္တဲ့ ႏုိင္ငံတစ္ခုျဖစ္လာတယ္။ ကိုယ့္ယဥ္ေက်းမႈကို ကိုယ္ဂုဏ္ယူဝံ့ႂကြားလာႏုိင္တဲ့ ႏုိင္ငံတစ္ခုျဖစ္တယ္။ အဲဒီေတာ့ ကြၽန္မတို႔ရဲ႕လူငယ္ေတြ ကြၽန္မတို႔ယဥ္ေက်းမႈကို ထိန္းသိမ္းေစခ်င္ရင္ ကြၽန္မတို႔ႏုိင္ငံကို တုိးတက္ေအာင္ လုပ္ရမယ္။ ကြၽန္မတုိ႔ႏုိင္ငံဟာ လူငယ္မ်ား ဂုဏ္ယူႏုိင္ေလာက္တဲ့ ႏုိင္ငံတစ္ခုျဖစ္ေအာင္ ကြၽန္မတုိ႔အားလံုး ဝိုင္းႀကိဳးစားရမယ္’’ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကေျပာသည္။
သူငယ္တန္းမွစတင္ကာ ဆံရစ္ဝိုင္းထားခဲ့သည့္ စက္စက္ယိုေက်းရြာမွ ငါးတန္းေက်ာင္းသား ေမာင္ေဇာ္မ်ိဳးေအာင္က သူ၏ေသွ်ာင္ေပစူးအတြက္ တစ္ပတ္တစ္ႀကိမ္ ေခါင္းေလွ်ာ္ရသည္ဟု ဆုိသည္။ လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ အျခားေက်ာင္းသားမ်ားနည္းတူ ဆံပင္တိုထားလိုၿပီး ဘုန္းႀကီးမွထားခိုင္းသည့္အတြက္သာ ေသွ်ာင္ေပစူးထားရျခင္းျဖစ္သည္ဟု ေျပာသည္။
ဆရာေတာ္ဦးနာရဒကေတာ့ မည္သို႔စည္း႐ံုးသိမ္းသြင္းရသည္ျဖစ္ေစ သူ႔ေက်ာင္းတြင္ ဆံရစ္ဝိုင္းမ်ားကို ယေန႔အထိတုိင္ ထိန္းသိမ္းထားႏုိင္သည္ကို ဂုဏ္ယူမဆံုးျဖစ္ေနသည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ဆီးဂိမ္းမတိုင္မီကလည္း ျမန္မာ့႐ိုးရာဓေလ့ ကေလးစ႐ိုက္အတြက္ သူ၏ေက်ာင္းမွ ေသွ်ာင္ေပစူးႏွင့္ ေက်ာင္းသားေလးမ်ားကိုပင္ လာေရာက္႐ုပ္ရွင္႐ိုက္ကူးသြားသည္ဟု ဆရာေတာ္ကမိန္႔သည္။
‘‘အခုေတာ့ ဆံရစ္ဝိုင္းထားတဲ့သူေလးေတြကို ေျပာရတယ္။ ဒါက ျမန္မာ့ဓေလ့ ဒါကိုဂုဏ္ယူၾကဖို႔ စည္း႐ံုးရ၊ ေျပာထားရတယ္။ ေနာက္ပိုင္းေတာ့ ဘယ္လိုျဖစ္မယ္မသိဘူး။ ငါ့လက္ထက္ေတာ့ ဒါေလးေတြ မေပ်ာက္ပ်က္ရဘူးဆိုတဲ့သေဘာနဲ႔ ထိန္းသိမ္းေနမွာပဲ’’
No comments:
Post a Comment